Samenvattingen en studiehulp voor Geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam - Bundel (2024)

Het antwoord op de onderstaande leervragen wordt als voorkennis verondersteld; deze vragen zijn in eerder onderwijs besproken. Beschrijf de geslachtelijke ontwikkeling bij de man en de vrouw met aandacht voor de volgende elementen: genetische aanleg, gonaden, buizen van Müller, buizen van Wolff, sinus urogenitalis.Definieer de begrippen menarche, thelarche, adrenarche en menopauze.Noem een aantal (mogelijke) factoren die een rol spelen bij het op gang komen van de puberteitsontwikkeling.Beschrijf de cyclische veranderingen die zich onder normale omstandigheden in het ovarium voordoen (follikelrijping, ovulatie, vorming van het corpus luteum) en de in samenhang daarmee optredende cyclische veranderingen in het endometrium (proliferatiefase en secretiefase).Noem de belangrijkste endocrien actieve stoffen die een rol spelen in de hypothalame – hypofysaire - gonadale – asBeschrijf het hypothalamische-hypofysaire portale systeemDefinieer de begrippen primaire amenorroe, secundaire a- of oligomenorroe.Beschrijf vier aandoeningen/ziektebeelden die gepaard gaan met een primaire amenorroe.Beschrijf vier aandoeningen/ziektebeelden die een verklaring vormen voor het optreden van een secundaire amenorroe of oligomenorroe. ...

Public

Leervragen week 2Collegeaantekeningen week 2Leerstof practicum week 2 A. Oude leervragenHet antwoord op de onderstaande leervragen wordt als voorkennis verondersteld; deze vragen zijn in eerder onderwijs besproken.1. Beschrijf of teken het pelvis met de ossa coxae, het sacrum en het os coccygis (staartbeen).B. Nieuwe leervragenOnderstaande leervragen komen aan bod bij het contactonderwijs, de gestructureerde werkopdrachten en tijdens de zelfstudie.Fysiologie van de zwangerschap, prenatale zorg, gezondheidsstatistieken, methodologieWat zijn de belangrijkste preconceptionele adviezen die aan elk paar met kinderwens gegeven zouden moeten worden? (Heineman)Men zou de ouders moeten adviseren niet te roken of juist dan te stoppen, geen alcohol te gebruiken, geen drugs te gebruiken, zo weinig mogelijk in contact te komen met gevaarlijke straling als x-ray en vooral goede voeding te gebruiken zoals foliumzuur, vitamine C en zink.Wat zijn de termijnen van een zwangerschap? (zwangerschapsduur, periode miskraam, partus immaturus, partus prematurus, a terme periode, serotiniteit). (Heineman)Zwangerschapsduur: gemiddeld 280 dagen. Bij deze berekening gaat men uit van de eerste dag van de laatste menstruatie en een regelmatige cyclus van 28 dagen. Gerekend vanaf de bevruchting is de gemiddelde duur van de zwangerschap 266 dagen. De datum van bevruchting is...

Public

Leervragen week 3Collegeaantekeningen week 3Leerstof practicum week 3 A. Oude leervragenHet antwoord op de onderstaande leervragen wordt als voorkennis verondersteld; deze vragen zijn in eerder onderwijs besproken. 1. Beschrijf de embryonale ontwikkeling van de interne en externe geslachtsorganen bij de man en de vrouwUitwendige geslachtsorganen:Terzijde van het cloacale membraan ontwikkelen zich cloacale plooien, die zich later opdelen in de urethrale en anale plooien. Aan de voorzijde ligt het tuberculum genitale, aan de achterzijde de anale groeve. Naast de urethrale plooien ontstaan genitale zwellingen.Man: Tuberculum genitalis wordt de phallus, welke over de urethra groeve heen groeit. Genitale zwellingen worden het scrotum.Vrouw: Tuberculum genitalis wordt de cl*tor*s. Urethrale plooien worden de labia minora. Genitale zwellingen worden de labia majora.Inwendige geslachtsorganenMan: Buis van Wolff blijft bestaan, buis van Muller gaat in regressie. Vanuit de buis van Wolff ontwikkelen zich de volgende structuren:Ductus epididymisVesicula seminalisDuctus deferensDuctus ejacul*toriusVrouw: Buis van Muller blijft bestaan en de buis van Wolff gaat in regressie. Vanuit de buis van Muller ontwikkelen zich de volgende structuren:TubaeCorpus uteriCervix uteriBovenste 1/3 deel van de vagin*De buis van Muller en buis van Wolff...

Public

Leervragen week 4Collegeaantekeningen week 4Leerstof practicum week 4 A. Oude leervragenHet antwoord op de onderstaande leervragen wordt als voorkennis verondersteld; deze vragen zijn in eerder onderwijs besproken. 1. Beschrijf de anatomie van de vrouwelijke genitalia interna (vagin*, uterus, ovaria, tubae uterinae), van de ligamenten, en van de relatie van de genitalia interna met de vesica urinaria (urineblaas) en het rectum. Hieronder een beschrijving van de anatomie, maar pak voor een goede oriëntatie altijd de anatomieatlas er even bij!De tractus genitalis bij de vrouw bestaat uit een stelsel van inwendige organen die in het kleine bekken liggen, en de uitwendige genitalia die een nauwe relatie hebben met de bood die door beide schaambeenderen wordt gevormd. De inwendige organen bestaan uit de ovaria, de tubae uterina, de uterus en de vagin*.De ovaria bevinden zich aan beide kanten van de uterus, dorsaal van het ligamentum latum, en zijn daarmee verbonden door een peritoneaal dubbelblad, het mesovarium. De positie varieert onder invloed van de vullingstoestand van de blaas en onder invloed van de zwangerschap. De positie van het ovarium wordt bovendien bepaald door ligamenten: het ligamentum suspensorium ovarii, ligamentum latum, het ligamentum ovarii proprium en het...

Public

Leervragen week 5Collegeaantekeningen week 5 A. Oude leervragenHet antwoord op de onderstaande leervragen wordt als voorkennis verondersteld; deze vragen zijn in eerder onderwijs besproken. B. Nieuwe leervragenOnderstaande leervragen komen aan bod bij het contactonderwijs, de gestructureerde werkopdrachten en tijdens de zelfstudie. Studietips staan vermeld tussen haakjes bij ieder onderwerp en/of vraag.1. Welke spieren vormen het diafragma pelvis? (Netter)Het diaphragma pelvis wordt gevormd door de m.levator ani en de m.coccygeus en hun fasciebekleding.m. levator ani is opgebouwd uit de volgende spieren:m. puborectalism. pubococcygeusm.iliococcygeus2. Waar bevindt zich de fossa ischioanalis/ischiorectalis? (Netter, responsiecollege week 5)Dit is de ruimte die tussen de m.levator ani en de wand van het kleine bekken ligt en die gevuld is met vetweefsel van de bil en dat zich naar voren toe voortzet tussen het diaphragma pelvis en het diaphragma urogenitale tot aan de symfyse.3. Beschrijf de ligging, de origo en insertie van de volgende spieren: (Netter)m. piriformis: ontspringt aan de facies pelvica van het os sacrum lateraal van de...

Public

Leervragen week 6Collegeaantekeningen week 6 Weekdocent: Heineman A. Oude leervragenHet antwoord op de onderstaande leervragen wordt als voorkennis verondersteld; deze vragen zijn in eerder onderwijs besproken. B. Nieuwe leervragenOnderstaande leervragen komen aan bod bij het contactonderwijs, de gestructureerde werkopdrachten en tijdens de zelfstudie. Studietips staan vermeld tussen haakjes bij ieder onderwerp en/of vraag.(Studietip vraag 1 t/m 13: Heineman)1. Beschrijf oorzaken, diagnostiek en behandeling bij acute buikpijn in respectievelijk het eerste, het tweede en het derde trimester van de zwangerschapOnder een gynaecologische acute buik wordt een ziektebeeld verstaan waarbij aandoeningen aan de inwendige genitaliën aanleiding geven tot (sub)acuut ontstane onderbuikpijn, vaak met peritoneale prikkeling. Snelle en adequate diagnostiek en behandeling zijn vereist. De belangrijkste gynaecologische oorzaken van de acute buik in het algemeen zijn EUG, salpingitis, ovariumtumor, myomen met circulatiestoornissen en torsio tubae. Niet-gynaecologische oorzaken van een acute buik die van belang zijn in de differentiaal diagnose zijn appendicitis, ileitis terminalis, diverticulitis, nephrolithiasis en cystitis (blaasonsteking).Eerste trimester van de zwangerschap:Spontane abortus: speculumonderzoek, vagin*al toucher. hCG-bepaling, abdominale...

Public

Leervragen week 7Collegeaantekeningen week 7 A. Oude leervragenHet antwoord op de onderstaande leervragen wordt als voorkennis verondersteld; deze vragen zijn in eerder onderwijs besproken. 1. Beschrijf de anatomie van de mannelijke genitalia (prostaat, vesiculae seminales, ductus deferens, ampulla ductus deferentis, scrotum, epidydimis, testis, penis, glans penis, preputium, corpus spongiosum, corpora cavernosa, urethra, glandulae bulbo-urethralis/klieren van Cowper). Prostaat (Plaat 384)Ingekapselde klier die de urethra omgeeft tussen de nek van de blaas en de bekkenbodemLigt direct achter de inferieure rand van de symphyseBestaat uit 3 lobbenAnterior lob of isthmusPosterior lobMidden lobBevat klieren die 20% van het volume van het sperma producerenBloedtoevoer: a. prostaticaVesiculae seminales Langwerpige, opgevouwen structuren tussen de fundus van de blaas en rectumGescheiden van het rectum door de rectovesical pouchScheiden vloeistof uit dat zich mengt met het sperma in de d.ejacul*torius en de urethra.Ductus Deferens (Vas Deferens)Verbindt epididymis met d. ejacul*toriusGaat door de d.funiculus spermaticus, door de...

Public

Deze samenvatting is gebaseerd op het studiejaar 2013-2014. Kuks H6.1, 6.2, anatomische atlas Benoem de 3 onderdelen van de hersenstam van caudaal naar rostraal. Hoe is het cerebellum t.o.v. de hersenstam gelegen? Geef aan hoe de relatie tussen het ventrikelsysteem en de hersenstam verloopt. De hersenstam bestaat uit de medulla oblongata, pons en mecencephalon. Het onderste deel is de medulla oblongata. Dit is het ‘verlengde merg’. Daarboven ligt de pons. Dit is de ‘brug’ tussen het ruggenmerg en het middendeel van de hersenen, het mesencephalon. Het mesencephalon is dus het bovenste gedeelte van de hersenstam.Het cerebellum ligt rostraal achter de pons. . In de laterale delen van de hersenstam bevinden zich uitlopers van het cerebellum. Dit worden pedunculi (voetjes) genoemd. Vanuit de pedunculi lopen banen van en naar het cerebellum. De banen die vanuit het ruggenmerg (of caudale deel van de hersenstam) naar het cerebellum lopen kruisen niet: het cerebellum staat als het ware aan de kant van het ruggenmerg. Banen tussen de cortex cerebri en het cerebellum kruisen dus wel, in de pons of in de medulla oblongata.Het eerste, tweede en derde ventrikel liggen craniaal van de hersenstam. Het vierde ventrikel ligt achter de pons en medula oblongata en wordt aan de andere zijde begrensd door het cerebellum. Figuur 1 De...

Public

Deze samenvatting is gebaseerd op het studiejaar 2013-2014. Kuks H 10, 23 Teken het liquorsysteem met de 4 ventrikels, de perifere liquorruimten en de vensters tussen deze compartimenten, geef aan waar liquor wordt gevormd en waar het wordt afgevoerd. Op welke plaats wordt een lumbaalpunctie vrijwel altijd verricht. Welke zenuwstructuren kunnen daarbij beschadigd raken? Welke betekenis heeft de proef van Queckenstedt? Figuur 9 Zie prometheus. Aanmaak van de liquor vind plaats in de plexus choroïdeus van de beide zijventrikels en in mindere mate in de plexus choroïdeus in het derde en vierde ventrikel. Vanuit de zijventrikels stroomt de liquor door het foramen interventriculare naar het derde ventrikel, en vandaaruit via het aqueduct naar het vierde ventrikel.Vanaf daar gaat het grootste deel omhoog. Dit deel wordt door de arachnoïdale villi geresorbeerd in het veneuze bloed van de sinu sagittalis superior. Het overige deel loopt naar beneden, naar de cauda van het ruggenmerg.Een lumbaalpunctie wordt altijd verricht op het niveau van L3-L4. Ter hoogte van L1 en L2 eindigt het ruggenmerg, daarna blijven er alleen nog caudale vezels over die wat bewegingsvrijheid hebben. Wanneer je tussen L3 en L4 prikt, hebben de vezels daardoor de...

Public

Deze samenvatting is gebaseerd op het studiejaar 2013-2014. Bespreek epidemiologie, symptomen, aanvullend onderzoek en behandeling van CML.Chronic myeloid leukaemia (CML) beslaat ongeveer 14% van alle leukemieen. Het komt voornamelijk bij volwassenen voor tussen de 40 en de 60 jaar. Het heeft een langzaam progressief karakter, indien er niet behandeld zal worden eindigt de ziekte in een blast crisis (90% myeloid en 20% lymfoid) of myelofibrose en dood na ongeveer 3-4 jaar. Het komt vaak (90-95%) voor in combinatie met het Philadelphia syndroom, waarbij er een repeterende translocatie op de lange arm van chromosoom 22 tot chromosoom 9 is.Symptomen:CML wordt meestal in de chronische periode ontdekt, sommige patiënten ervaren geen symptomen. De symptomen zijn:- symptomatische anemie (dyspnoe, bleek zien, moeheid etc.)- buikpijn / ongemak vanwege splenomegalie- gewichtsverlies- koorts en zweten terwijl er geen sprake is van infectie- hoofdpijn vanwege een hoog hyperleukocytose- stollingsproblemen; blauwe plekken, kneuzingen, priapisme- retinale bloedingen vanwege leukostase- soms gezwollen lymfeklieren (komt niet veel voor, eigenlijk alleen bij een blasten crisis)Aanvullend onderzoek:- lab: HB, Leuko’s, bloedplaatjes- blood film*- beenmerg punctie- Fluorescein-in-situ hybridization **- leukocyte alkaline phosphatase verlaagdBehandeling:- Imatinib is de eerste keus bij de behandeling van chronische myeloïde leukemie (CML). Imatinib is een Proteïne-tyrosine kinaseremmer. Remt op selectieve wijze de proliferatie en induceert apoptose...

Public

Deze samenvatting is gebaseerd op het studiejaar 2013-2014. Wat is het verschil tussen excentrische, concentrische en isometrische spiercontractie?Concentrische spiercontractie: de spierkracht is groter dan de tegenkracht, de origo en insertie bewegen naar elkaar toe.Isometrische contractie: de spierkracht en tegenkracht zijn gelijk aan elkaar, het gewricht wordt gestabiliseerd en de origo en insertie bewegen niet ten opzichte van elkaar.Excentrische contractie: de tegenkracht is groter dan de spierkracht en ondanks contractie van de spier bewegen origo en insertie uit elkaar.Wat zijn actieve en wat zijn passieve stabilisatoren van een gewricht?De stabiliteit van een gewricht onder belasting wordt voornamelijk bepaald door drie factoren: de benige architectuur van de gewrichtskop en –kom, de ligamenten en de spieren.De benige architectuur van de gewrichtskop en –kom. Vergelijk het schouder- en het heupgewricht.De ligamenten. Een ligament is een versteviging van het gewrichtskapsel en maakt er deel van uit. Bij onderzoek naar de verhouding tussen belasting en belastbaarheid van ligamenten blijkt dat de berekende belasting vaak groter is dan de belastbaarheid van de ligamenten. Dit betekent dat reeds bij een fysiologische belasting van een gewricht de trekkracht van de ligamenten vaak niet groot genoeg is om stabiliteit te garanderen. Dan is dus spierkracht nodig om de betreffende ligamenten te ‘beschermen’.De spieren. Bij de meeste gewrichten...

Public

Deze samenvatting is gebaseerd op het studiejaar 2013-2014. Beschrijf de signsandsymtpoms van acute buik. Beschrijf de initiële voorlopige behandeling.Het is bij een acute buik erg belangrijk om zo snel mogelijk de diagnose te stellen. Dit verlaagt de mortaliteit en morbiditeit. Het belangrijkste is om te beslissen wat er in een acuut stadium moet gebeuren. Moet iemand bijvoorbeeld snel geopereerd worden.Belangrijke factoren die dit bepalen zijn de medische voorgeschiedenis, wat heeft zich de afgelopen jaren afgespeeld.Verder is de soort pijn erg bepalend. Wanneer het is begonnen, waar de pijn zit, wat de aard is van de pijn. Meestal is de pijn bij een acute buik constant (door bijvoorbeeld een ontstekingsproces) of is er sprake van koliekpijn (blokkering van een hol orgaan). Bij een ontsteking is de patiënt vaak tachycard, heeft de patiënt koorts en is in het bloed een leukocytose te zien. Wanneer hier geen sprake van is moet verder gekeken worden.Koliekpijn komt voor bij een obstructie in de darmen, in het biliare systeem (galstenen) en in het urogenitale systeem (nierstenen).Plotselinge pijn past bij- Een perforatie (darmen)- Een ruptuur (aneurysma)- Een torsie (bijvoorbeeld de ovaria- Acute pancreatitisRugpijn past bij- Pancreatitis- Geruptureerde aorta- Urineweg infectieBraken komt ook vaak voor bij acute buik. Wanneer iemand blijft braken is er meestal sprake van een obstructie. Het is belangrijk...

Public

Deze samenvatting is gebaseerd op het studiejaar 2013-2014. 1. Wat is het “golden hour” bij de opvang van traumapatiënten? Het concept golden hour komt uit de oorlog. Trauma’s met als gevolg flinke interne of externe bloedingen kunnen snel voor decompensatie zorgen in de circulatie en er kan uiteindelijk shock optreden. Hierbij is snel handelen vereist om de patiënt in leven te houden. Het is zaak om het interval tussen het trauma en de behandeling zo kort mogelijk te houden. Het blijkt namelijk dat zonder behandeling in de eerste 60 minuten(golden hour) na het trauma de overlevingskans enorm daalt. Hierbij kan essentiële zorg op de plaats van het ongeval en snel transport naar een ziekenhuis van levensbelang zijn. Golden hour is dus het uur waarin snel handelen van levensbelang is.2. Beschrijf de verschillende doodsoorzaken in de tijdsperioden na het ongevalEr wordt vaak onderscheid gemaakt tussen primaire en secundaire letsel na een trauma. Primair letsel ontstaat direct door een trauma. Secundair letsel kan nog later optreden, het is een indirect gevolg van een trauma. Voorbeelden hiervan zijn:Secundaire hersenbeschadiging door hypoxieVet embolie door een botbreukRuggenmergschade door rugletselVaak zijn deze secundaire letsels goed te voorkomen wanneer er snel gehandeld wordt. Resuscitatie wanneer nodig,...

Public